१५ चैत्र २०८०, बिहीबार

नेपाल एकीकरण मार्गमा जोडियो ‘शर्मालीगढी’ किल्ला

Sharmali gadi
शर्मालीगढी किल्ला जोड्ने पदमार्ग गाउँपालिकालाई हस्तान्तरण गर्दै नेपाली सेना

बैतडीको शिवनाथ गाउँपालिका–२, मा रहेको ऐतिहासिक शर्मालीगढी किल्ला नेपाली सेनाको पहलमा नेपाल एकीकरण मार्गमा जोडिएको छ । नेपाल एकीकरकण मार्ग अन्तरगत नेपाली सेनाले बैतडीको शर्मालीगढी किल्ला पुनःनिर्माणसँगै २६३ मिटर लामो पदमार्ग निर्माण गरेको हो ।

सन् १८१४ देखि १८१६ सम्म चलेको नेपाल–अंग्रेज युद्धमा सामरिक महत्वका हिसाबले बैतडीकोे शर्मालीगढी किल्ला महत्वपूर्ण किल्ला हो । अंग्रेजसँगको लडाईँका बेला डडेल्धुराको अमरगढी किल्लाबाट बैतडीको शर्मालीगढी हुँदै तत्कालीन सेना नालापानी गएकोे थियो ।

किल्ला जिर्ण भएपछि नेपाली सेनाको अगुवाईमा १५ लाखको लागतमा २६३ मिटर लामो पदमार्ग निर्माण गरिएको बैतडीस्थित हनुमानध्वज गुल्मले जानकारी दिएको छ । शर्माली गढीको प्रचारप्रसार र संरक्षणका लागि पदमार्ग निर्माण गरिएको नेपाली सेनाले जानकारी दिएको छ । नेपाली सेनाले निर्माण गरेको पदमार्ग गाउँपालिकालाई हस्तान्तरण गरिएको शिवनाथ गाउँपालिका अध्यक्ष कर्ण साउदले बताउनुभयो ।

नेपाल एकीकरण र अंग्रेजसँगको युद्धका बेला देशको रक्षा गर्न शर्मालीगढी किल्ला निर्माण भएको थियो । किल्लाको संरक्षण हुन नसक्दा त्यहाँ रहेका महत्वपूर्ण ढाल–तरबार र पुराना तोप हराएका छन् । शर्मालीगढीमा रहेको किल्लाभित्रको हतियार राख्ने ठाउँ जिर्ण बनेर भत्केपछि किल्ला समेत हराउने अवस्थामा पुगेको थियो । किल्ला संरक्षण गर्न नेपाली सेनाको अगुवाईमा किल्ला पुर्ननिर्माण गरेर पदमार्ग बनाईएको शिवनाथ गाउँपालिका अध्यक्ष साउद बताउनुहुन्छ ।

समुद्री सतहबाट १४७५ मिटर उचाईमा रहेको शर्मालीगढीको किल्लालाई स्थानीयले अमरगढी किल्ला पनि भन्ने गरेका छन् । यो किल्लाबाट डडेल्धुरास्थित अमरगढी किल्ला र भारतको पिथौरागढसम्मको दृश्यावलोकन गर्न सकिन्छ ।

चारैतिर रानी सल्लाको घना जंगलले घेरिएको शर्मालीगढी किल्लामा पर्ने जंगल क्षेत्र अहिले अमरगढी सामुदायिक वन नामाकरण गरिएको छ । ४९५ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको यो घना वन सुदूरश्चिम प्रदेशकै सबैभन्दा ठूलो र धनी सामुदायिक वन रहेको डिभिजन वन कार्यालय बैतडीले जानकारी दिएको छ ।

शर्मालीगढी किल्ला हेर्न बैतडीको पाटन–पञ्चेश्वर सडक खण्डको ३४ किलोमिटर सडक यातायात पार गरेपछि शिवनाथा गाउँपालिकाको केन्द्र सुल्लेखान पुगिन्छ । शिवनाथको सुल्लेखानबाट ११ किलोमिटर ग्रामीण सडक ओर्लेपछि शर्मालीगढी पुगिन्छ । कच्ची सडकबाट १० मिनेट उकालो चढेर शर्मालीगढी किल्ला अवलोकन गर्न सकिन्छ ।